Tema 4 Burimet dhe mbetjet si një temë kryesore për të krijuar vlerë……dhe ndikimi më i ulët njerëzor në natyrë

Ekziston gjithmonë një mënyrë për të vepruar mbi burimet ose për të shmangur humbjet; duhet të kihet parasysh.

✔Ripërdoroni / riparioni në mënyrë që produktet dhe materialet të mbahen në ekonomi;

✔Mendoni për konsumin e burimeve dhe gjenerimin e mbeturinave shkaktojnë proaktivitet dhe dizajn për të shuar mbeturinat dhe ndotjen;

✔Shmangni përdorimin e burimeve të pa rinovueshme dhe përmirësoni ato të ripërtëritshme që rigjenerojnë sistemet natyrore.

Parimi Rrethor

Veproni mbi burimet

Shmangni mbeturinat

Mbajtja e produkteve dhe materialeve në përdorim

 

Ripërdorimi

(nga e njejta industri ose tjeter)

 

Ripërdorimi

Riparim

 

Minimizimi i mbetjeve dhe ndotjes

Ulja e përdorimit të tyrePreferoni ato që lejojnë shmangien e humbjeve (pa përbërës toksikë)Përdorni material dytësor («mbeturina» nga industria tjetër

Riloko

Redukto

Riciklo

Riloko

Rigjenerimi i sistemeve natyrale

Preferoni burimet e rinovueshme

Plehëra

Ne jemi mësuar të dëgjojmë për gjurmët e karbonit, emetimet e CO2 ose GHG që çojnë në ngrohjen globale, por ka emisione të tjera që çojnë në prishje të tjera të ekosistemit tonë.

Mbeturinat mund të përkufizohen si çdo grimcë gazi, e lëngshme ose e ngurtë, e lëshuar në ajër, ujë, tokë ose e hedhur për trajtimin e mbeturinave. Ngrohja globale nuk është pasoja e vetme e emetimit të mbetjeve.

Duke menduar ne mënyrë rrethore mund të ketë pasoja të forta pozitive në ndikime të ndryshme në mjedis.

Source: Rachel Jarboe (unsplash.com)

Mbeturinat janë përgjegjëse për Pasoja kryesore e dukshme
Ngrohja globale
kg CO2-eq
Ngrohja e mundshme globale për shkak të emetimeve të gazrave në ajër.
Rritja e temperaturës
Shterimi i ozonit
kg CFC-11-eq
Emetimet në ajër që shkaktojnë shkatërrimin e shtresës së ozonit stratosferik.
Rritja e rrezatimit UVB, melanoma Ndryshimi i bimëve
Acidimi i tokës dhe ujit
kg SO2-eq
Acidimi i mundshëm i tokave dhe ujit për shkak të çlirimit të gazrave të tilla si oksidet e azotit dhe oksidet e squfurit.
Humbjet e biodiversitetit
Eutrofikimi
kg PO4 3−-eq
Pasurimi i ekosistemit ujor me elemente ushqyese, për shkak të emetimit të përbërjeve që përmbajnë azot ose fosfor.
Lulëzimi/Celja i/e algave Ndryshimi i jetës ujore
Krijimi i ozonit fotokimik
kg ethene-eq
Emisionet e gazrave që ndikojnë në krijimin e ozonit fotokimik në atmosferën e ulët (smog) të katalizuar nga rrezet e diellit.
Shëndeti: Kollë, acarim Alterimi i perimeve Acidimi i tokës
Ekotoksiciteti
1,4-DCB-eq
Ndikimi i substancave toksike të emetuara në mjedis në organizmat e njeriut, ujit të ëmbël, ujit të detit ose tokës.
Sëmundjet Humbjet e biodiversitetit