Тема 2 Што со циркуларноста?
Како што видовме во Модулот 1, циркуларната економија е обновувачка и регенеративна по дизајн. Ова значи дека материјалите постојано течат околу системот на „затворен круг“, наместо да се користат еднаш, а потоа да се фрлат. Во случајот со пластиката, ова значи истовремено чување на вредноста на пластиката во системот на економијата, без нејзино испуштање во природната средина.
Предизвик е да се задржат пластичните работи или производи во економијата што е можно подолго. Ова вклучува:
- намалување на потребата за рударство и производство на основни суровини;
- дизајнирање производи со долг животен век;
- избегнување на пластика за еднократна употреба, освен ако не е потребно и нема одржливи алтернативи;
- усвојување деловни модели и социјални решенија кои овозможуваат повторна употреба, поправка и споделување на производи;
- поставување на ефективни и ефикасни системи за собирање отпад;
- рециклирање материјали со високо квалитетни оценки.
Видеото подолу ја покажува визијата што ја има циркуларната економија во врска со пластиката. Ги објаснува тековните проблеми што ги претставуваат пластиката и потенцијалната опасност што доаѓа од прекумерна употреба на истата. Внимателно слушајте ги 6-те клучни точки претставени во ова видео.
Source: Akenji, L., Bengtsson, M., Kato, M., Hengesbaugh, M., Hotta, Y., Aoki-Suzuki, C., Gamaralalage, P.J.D. & Liu, C. (2019).
Накратко, ова се 6-те клучни точки за тоа како циркуларната економија замислува подобра иднина:
- Елиминација на проблематичното или непотребното пластично пакување преку, редизајн, иновации и нови модели на испорака;
- Примена на модели за повторна употреба каде што е релевантно, намалување на потребата за пакување за една употреба;
- Сите користени пластични амбалажи треба да бидат дизајнирани да бидат 100% повеќекратни, рециклирачки или компостирани;
- Целото пластично пакување во пракса ефикасно се повторува, рециклира или компостира;
- Употребата на пластика е целосно раздвоена од потрошувачката на конечни ресурси;
- Целокупното пластично пакување е ослободено од опасни хемикалии и се почитуваат здравјето, безбедноста и правото на сите вклучени лица.
Ова бара соработка на актерите низ целиот кружен систем.
Да ја земеме на пример клучната точка 4 „Целокупното пластично пакување ефикасно се користи, се рециклира или се компостира во пракса“:
- Луѓето треба да знаат за секое пакување дали е еднократно, може да се рециклира или да се компостира;
- Тие треба да го однесат пакувањето на вистинското место по употребата, така што или влегува во процесот на повторна употреба, или до рециклирање или компостирање;
- Местото за враќање на пакувањето, но и инфраструктурата за рециклирање / компостирање или повторна употреба треба да постои.
Или пак клучната точка 6 „Целокупното пластично пакување е ослободено од опасни хемикалии и се почитуваат здравјето, безбедноста и правото на сите вклучени лица“. Ова бара соработка на:
- Здравствени проценувачи на нови материјали и хемикалии;
- Регулаторите користат ограничување на хемикалии;
- Дизајнери на амбалажи, производители на полимери што се користат во пакување;
- Логистичари кои наоѓаат начин да ја подобрат и осигурат состојбата на зачувување;
- Корисник кој исто така може да ја прилагоди состојбата на зачувување.
Секој актер, на сопствено ниво, треба да размислува според „Ре“ принципите. Првиот принцип што треба да се земе предвид треба да биде оној на врвот на оваа пирамида, ако не е можно – тогаш вториот, итн.
Вратете се на Модул 1 за повеќе детали доколку ви е потребно.
Source: Ecores (2021) – Scheme based on waste hierarchy of the European Waste Framework Directive.