Тема 1 Карактеристики на одржливите бизнис модели
Постојат бројни предизвици и притисоци врз бизнисите да бидат подготвени за каква и да е иднина. Одржливоста не треба да се гледа како само на уште еден збор, туку составен дел на кој било деловен модел. Одржлив бизнис модел се фокусира на вредноста – вредноста што може да ја додаде на засегнатите страни, животната средина и општеството – додека продолжува да остварува профит, да се подобрува и да расте.
- Исто како и секој бизнис модел, тој треба да биде комерцијално успешен, па затоа треба да има предлог за вредност и да опише како тоа треба да се испорача.
- Треба да биде подготвен за во иднина, така што треба да може да успее во светот на менување на цените на енергијата и стоките, а да не спомнуваме да работиме во нестабилен свет, и еколошки и социјално.
- Тој мора да ја разгледа својата улога во рамките на едно општество и околината. Не е можно да се биде одржлив бизнис во рамките на неодржлива економија. На пример, дали се потпира на тоа дека услугите или материјалите што ја даваат природата се бесплатни?
- Треба да објасни како ќе бидете конкурентни и како ќе ги создадете потребните услови за да бидете дел од одржливо општество.
Организациите треба да ги разгледаат сите двигатели и причини за одржливост, но од нив останува како да ги прилагодат своите деловни модели за да ги вметнат. Постојат многу алатки и пристапи што можат да се користат. Сепак, сите одржливи бизнис модели имаат некои заеднички карактеристики.
Одржлив деловен модел (SBM) разгледува широк спектар на интереси на засегнатите страни, вклучувајќи ги животната средина и општеството. Ова може да помогне да се вметне одржливоста во деловната цел, потоа во процесите и да се истражат кои се клучните двигатели за конкурентска предност.
- дефинира како материјалите можат да бидат максимизирани и поефикасни за енергија.
- дефинира како може да се создаде вредност од отпад, како што се иницијативи за рециклирање, од лулка до лулка иницијативи и сл..
- обрнува внимание на социјалната вредност и прашањата на животната средина.
- истражува соработка и партнерства и ко-продукција на вредност.
- ја поттикнува доволноста, па разбира кога се исполнети потребите.
Одржлив деловен модел ги препознава и претставува контекстите во кои тој постои, особено неговиот однос со општеството и животната средина и презема одговорност за уделот што истиот го игра во овие контексти.
Source: Bocken (2014) – A canvas for sustainable business models.